Shkup, 30 qershor 2025 – Nga Monada Mehmetaj Myshketa
Komisionarja e Bashkimit Europian për Zgjerimin dhe Fqinjësinë, Marta Kos, ndodhet këtë të hënë dhe të martë në Shkup, ku po zhvillon një sërë takimesh të nivelit të lartë me liderët e Ballkanit Perëndimor. Vizita e saj vjen në kuadër të përpjekjeve të BE-së për të përshpejtuar zbatimin e Planit të Zhvillimit për Ballkanin Perëndimor, një iniciativë strategjike e lançuar nga Komisioni Evropian për të përgatitur rajonin për anëtarësim në Union.
Sipas një njoftimi zyrtar të Komisionit Europian, në takimet me Komisioneren Kos do të marrin pjesë liderët e gjitha gjashtë vendeve të rajonit që janë në procesin e integrimit europian: Shqipëria, Bosnje dhe Hercegovina, Kosova, Mali i Zi, Serbia dhe Maqedonia e Veriut.
Një ndër takimet kyçe të vizitës do të jetë ai mes Komisioneres Kos dhe kryeministrit të Maqedonisë së Veriut, Hristijan Mickoski, i planifikuar për pasditen e së hënës, përpara hapjes zyrtare të seancave të punës të ditës së martë.
Objektivi: dinamizimi i Planit të Rritjes
Në fokus të bisedimeve dyditore në Shkup është Plani i Zhvillimit për Ballkanin Perëndimor, një paketë financiare dhe reformuese prej 6 miliardë eurosh që Bashkimi Europian ka vendosur në dispozicion të rajonit. Plani synon të ofrojë përfitime konkrete ekonomike dhe institucionale për vendet që përmbushin kriteret e kërkuara dhe tregojnë progres të prekshëm në zbatimin e reformave kyçe.
Komisioni Europian theksoi në paralajmërimin për këtë takim se plani ofron përfitime reale për të gjitha gjashtë vendet e rajonit, të cilat ndodhen në faza të ndryshme të procesit të anëtarësimit në BE. Gjatë diskutimeve, do të shqyrtohet progresi i arritur deri tani nga secili vend dhe do të diskutohen hapat e ardhshëm për zbatimin efektiv të iniciativës.
Mesazhi i BE-së: më shumë reforma, më shumë përfitime
Plani i Rritjes, i cili është në fuqi që nga nëntori i vitit 2023, është ndërtuar mbi katër shtylla kryesore:
1. Integrimi ekonomik i vendeve të Ballkanit në tregun e përbashkët të BE-së;
2. Forcimi i bashkëpunimit ekonomik rajonal;
3. Përshpejtimi i reformave demokratike dhe institucionale;
4. Mbështetje financiare për nxitjen e reformave.
Komisionerja Kos pritet të theksojë gjatë këtyre takimeve se përfitimet financiare dhe institucionale janë të lidhura ngushtë me progresin konkret në fushat kyçe si sundimi i ligjit, qeverisja demokratike, tregtia e lirë dhe bashkëpunimi ndërkufitar.
Një takim me peshë gjeopolitike
Përveç dimensionit teknik dhe ekonomik, takimi në Shkup ka edhe një rëndësi të lartë politike. Në një kohë kur zgjerimi i BE-së është rikthyer në vëmendjen strategjike të Brukselit, dhe pas formimit të institucioneve të reja pas zgjedhjeve europiane, vizita e Marta Kos dhe takimi i përbashkët me liderët ballkanikë shihen si përpjekje për të dhënë një sinjal të fortë politik: Ballkani Perëndimor mbetet pjesë e pandashme e së ardhmes europiane.
Ndërkohë, prania e përfaqësuesve të të gjitha vendeve të rajonit nën të njëjtën tryezë dërgon një mesazh të qartë për nevojën e bashkëpunimit rajonal dhe ndërtimit të besimit të ndërsjellë, si parakushte për përfitimin e plotë nga instrumentet e Planit të Rritjes.
English